सात समुद्र ओलांडून आले लाखो ‘फ्लेमिंगो’ पक्षी: गुजरातमध्ये कच्छचे रण झाले गुलाबी, यावेळी संख्या विक्रमी 3 लाखांपर्यंत पोहोचू शकते

गुजरातच्या कच्छच्या रणात थंडीची चाहूल लागताच सायबेरिया, इराण आणि युरोपमधून परदेशी पक्ष्यांचे आगमन सुरू झाले आहे. थंडीच्या सुरुवातीलाच येथे 1 लाखांहून अधिक फ्लेमिंगो जमा झाले आहेत. गुलाबी पंखांच्या फ्लेमिंगोच्या या गर्दीमुळे कच्छच्या रणचे दृश्यही गुलाबी झाले आहे.

पूर्व कच्छ वन विभागाचे मुख्य अधिकारी आयुष वर्मा यांनी सांगितले की, या परदेशी पाहुण्यांच्या आगमनाची प्रक्रिया नुकतीच सुरू झाली आहे. डिसेंबरच्या अखेरपर्यंत त्यांची संख्या तीन लाखांपर्यंत पोहोचू शकते, जे संपूर्ण कच्छमधील सर्वात अनोखे दृश्य असेल.

कच्छला फ्लेमिंगो सिटी म्हणतात सायबेरिया, इराण आणि युरोपमधील थंड प्रदेशातून फ्लेमिंगो दरवर्षी हिवाळा घालवण्यासाठी कच्छच्या रणात येतात. त्यांच्यासोबत पेंटास्टॉर्क, पांढऱ्या आणि गुलाबी रंगाचे लेसर व ग्रेटरसह अनेक परदेशी पक्षीही येतात. त्यांना पाहण्यासाठी परदेशी पाहुणेही कच्छला येतात.

गुजरातचे कच्छचे रण विशेषतः फ्लेमिंगो पक्ष्यांच्या प्रजननासाठी प्रसिद्ध आहे. म्हणूनच याला फ्लेमिंगो सिटी असेही म्हणतात. हिवाळ्यात लाखो गुलाबी पंखांचे फ्लेमिंगो या दलदलीच्या प्रदेशाला गुलाबी रंगाने भरून टाकतात.

कच्छच्या रणात पोहोचलेल्या फ्लेमिंगोंची 4 छायाचित्रे…

वन-विभाग विशेष व्यवस्था करतो पूर्व कच्छ वन विभागाचे मुख्य अधिकारी आयुष वर्मा यांनी सांगितले की, कच्छमधील लहान आणि मोठे वाळवंट, लहान आणि मोठ्या फ्लेमिंगोसाठी एक विशेष स्थान आहे. त्यांची संख्या दरवर्षी वाढत आहे. वन विभागाने त्यांच्यासाठी विशेष उपक्रमही राबवले आहेत. पक्ष्यांच्या मोठ्या प्रमाणावर प्रजननासाठी कच्छच्या वाळवंटात विशेष सी-आकाराचे डेझर्ट पॉइंट आणि लीनियर प्लॅटफॉर्म (मातीचे बांध) देखील तयार करण्यात आले आहेत.

याशिवाय, पक्ष्यांसाठी विशेषतः उंच ओटे (किंवा चबुतरे) देखील तयार करण्यात आले आहेत. त्याचबरोबर मातीच्या लांबच लांब पट्ट्याही बनवण्यात आल्या आहेत, जेणेकरून लाखो पक्षी मासेमारी करताना आराम करू शकतील. या ओट्यांमुळे मातीची धूप कमी होते आणि पक्ष्यांची अंडी सुरक्षित राहतात. यामुळेच फ्लेमिंगोच्या संख्येत वाढ होत आहे. फ्लेमिंगो येथे येतात आणि त्यांच्या नवीन पाहुण्यांसोबत परत जातात.

फ्लेमिंगोची वैशिष्ट्ये ग्रेटर फ्लेमिंगो सहा प्रजातींमध्ये सर्वात उंच असतो, ज्याची उंची 3.9 ते 4.7 फूट (1.2 ते 1.4 मीटर) पर्यंत असते. त्याचे वजन 3.5 किलोग्रामपर्यंत असते, तर सर्वात लहान फ्लेमिंगो प्रजाती (लेसर फ्लेमिंगो) ची उंची 2.6 फूट (0.8 मीटर) आणि वजन 2.5 किलोपर्यंत असते. सामान्यतः फ्लेमिंगोच्या पंखांचा विस्तार 37 इंच (94 सेमी) ते 59 इंच (150 सेमी) पर्यंत मोठा असू शकतो. त्यांची मान S आकारात वक्र असते.