ईडी लवकरच काही अभिनेते-क्रिकेटपटूंची मालमत्ता जप्त करणार: बेटिंग अ‍ॅपला प्रोत्साहन देण्याचे प्रकरण; युवराज सिंग, रैना, सोनू सूदसह अनेकांची चौकशी केली

ऑनलाइन बेटिंग ॲप 1xBet च्या जाहिरातीच्या संदर्भात अंमलबजावणी संचालनालय (ED) लवकरच मनी लाँडरिंग प्रतिबंधक कायद्याअंतर्गत (PMLA) काही खेळाडू आणि अभिनेत्यांच्या कोट्यवधी रुपयांच्या मालमत्ता जप्त करणार आहे.

अधिकृत सूत्रांनी पीटीआय वृत्तसंस्थेला सांगितले की, काही सेलिब्रिटींनी 1xBet ॲपद्वारे मिळवलेल्या जाहिरातींच्या पैशाचा वापर विविध मालमत्ता खरेदी करण्यासाठी केला आहे. हे गुन्ह्यांचे उत्पन्न मानले गेले आहे.

सेलिब्रिटींच्या या जंगम आणि स्थावर मालमत्ता जप्त करण्याचे आदेश ईडी लवकरच जारी करणार आहे. काही सेलिब्रिटींच्या संयुक्त अरब अमिराती (यूएई) सारख्या देशांमध्येही मालमत्ता आहेत. या मालमत्तांचे सध्या मूल्यांकन केले जात आहे.

गेल्या काही आठवड्यांपासून, ईडीने 1xBet ॲप प्रकरणासंदर्भात क्रिकेटपटू युवराज सिंग, सुरेश रैना, रॉबिन उथप्पा आणि शिखर धवन यांच्यासह अभिनेता सोनू सूद, अभिनेत्री मिमी चक्रवर्ती (माजी टीएमसी खासदार) आणि अंकुश हाजरा (बंगाली चित्रपट) यांची चौकशी केली आहे. काही ऑनलाइन इंफ्लूएन्सरची प्रभावकांचीही चौकशी करण्यात आली आहे.

बेटिंग प्रकरणात ईडीने कधी आणि कोणाची चौकशी केली?

२३ सप्टेंबर: युवराज सिंग दिल्लीतील ईडी कार्यालयात पोहोचला. ऑनलाइन बेटिंग ॲप (1xBet) च्या जाहिरातीसंदर्भात अधिकाऱ्यांनी त्याची सात तास चौकशी केली.

२४ सप्टेंबर: ईडीच्या पथकाने अभिनेता सोनू सूदची दिल्लीतील त्यांच्या कार्यालयात जवळपास सात तास चौकशी केली. पीएमएलए अंतर्गत त्याचा जबाब नोंदवण्यात आला.

४ सप्टेंबर: माजी क्रिकेटपटू शिखर धवन गुरुवारी ऑनलाइन बेटिंग ॲप (1xBet) च्या जाहिरातीसंदर्भात चौकशीसाठी अंमलबजावणी संचालनालया (ईडी) समोर हजर झाला.

बँक खात्यांमधून आणि व्यवहारांमधून माहिती समोर आली

ईडीने मनी लाँडरिंग प्रतिबंधक कायद्याच्या (पीएमएलए) कलम ५० अंतर्गत खेळाडू, अभिनेते आणि प्रभावशाली व्यक्तींचे जबाब नोंदवले. अनेक सेलिब्रिटींनी त्यांच्या बँक खात्यांचे आणि व्यवहारांचे तपशीलही दिले, ज्यात त्यांनी जाहिरात शुल्क कसे मिळवले हे उघड झाले. इतर अनेक खेळाडू आणि अभिनेते अजूनही चौकशीसाठी प्रलंबित आहेत. अभिनेत्री उर्वशी रौतेला (१एक्सबेटची भारत राजदूत) यांनाही समन्स बजावण्यात आले होते, परंतु त्या त्यावेळी परदेशात असल्याने हजर राहिल्या नाहीत.

युवराज सिंगने २०२२ मध्ये सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर हा फोटो शेअर केला होता.

मनी लाँडरिंग प्रतिबंधक कायद्याअंतर्गत (पीएमएलए) गुन्हेगारांना नफा मिळवू नये म्हणून गुन्ह्यांशी संबंधित मालमत्ता जप्त केल्या जातात. आदेश जारी झाल्यानंतर, ते पीएमएलए अंतर्गत स्थापन केलेल्या निर्णय प्राधिकरणाकडे पाठवले जाईल आणि न्यायालयाच्या मंजुरीनंतर आरोपपत्र दाखल केले जाईल.

कोट्यवधी रुपयांच्या फसवणूक आणि करचोरीची चौकशी

ही चौकशी बेकायदेशीर बेटिंग ॲप्सशी संबंधित आहे. कंपनीवर व्यक्ती आणि गुंतवणूकदारांना कोट्यवधी रुपयांची फसवणूक केल्याचा किंवा मोठ्या प्रमाणात करचोरीचा आरोप आहे.

कंपनीचा दावा आहे की, 1xBet ही जागतिक स्तरावर मान्यताप्राप्त बुकमेकर आहे ज्याला सट्टेबाजी उद्योगात 18 वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव आहे. तिचे ग्राहक हजारो क्रीडा स्पर्धांवर पैज लावू शकतात. कंपनीची वेबसाइट आणि अॅप 70 भाषांमध्ये उपलब्ध आहेत. 1xBet हे संधी-आधारित गेम ॲप आहे.

सरकारने बेटिंग ॲप्सवर बंदी घातली आहे.

ड्रीम११, रमी, पोकर इत्यादी फॅन्टसी स्पोर्ट्ससाठीच्या सर्व ऑनलाइन बेटिंग ॲप्सवर बंदी घालण्यात आली आहे. भारत सरकारने अलिकडेच ऑनलाइन गेमिंग विधेयक २०२५ मंजूर केल्यानंतर हा निर्णय घेण्यात आला आहे. हे विधेयक ऑनलाइन बेटिंग ॲप्सना पूर्णपणे प्रतिबंधित करते.

२०१७ मध्ये, सर्वोच्च न्यायालयाने ड्रीम११ सारख्या काल्पनिक खेळांना कौशल्याचे खेळ म्हणून घोषित केले. तथापि, भारतात बेटिंग ॲप्स कधीही कायदेशीर नव्हते.

ऑनलाइन बेटिंग अ‍ॅप्समुळे होत आहेत आर्थिक नुकसान

सरकारचे म्हणणे आहे की, ऑनलाइन बेटिंग ॲप्समुळे लोकांचे मानसिक आणि आर्थिक नुकसान होत आहे. काही लोक गेमिंगचे इतके व्यसन लागले आहेत की त्यांनी त्यांच्या आयुष्यातील बचत गमावली आहे आणि काही प्रकरणांमध्ये आत्महत्या देखील झाल्याचे वृत्त आहे.

मनी लाँडरिंग आणि राष्ट्रीय सुरक्षेबद्दलही चिंता आहे. सरकारला हे थांबवण्यासाठी कठोर उपाययोजना करायच्या आहेत. मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनात सांगितले की, “ऑनलाइन मनी गेम्स समाजात एक मोठी समस्या निर्माण करत आहेत. ते व्यसन वाढवत आहेत आणि कुटुंबातील बचत कमी करत आहेत. असा अंदाज आहे की, सुमारे ४५० दशलक्ष लोक याचा परिणाम करतात आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना २०,००० कोटी रुपयांचे नुकसान झाले आहे.” त्यांनी असेही सांगितले की जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) याला गेमिंग डिसऑर्डर म्हणून मान्यता दिली आहे.