ऐश्वर्यानंतर अभिषेक बच्चन दिल्ली हायकोर्टात: व्यक्तिमत्त्व अधिकार आणि एआय जनरेटेड प्रतिमांच्या वापरावर बंदी घालण्याची मागणी केली

मंगळवारी ऐश्वर्या रायने व्यक्तिमत्त्व हक्कांसाठी दिल्ली उच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली होती. तिच्या पाठोपाठ आता बॉलिवूड अभिनेता अभिषेक बच्चनने बुधवारी दिल्ली उच्च न्यायालयाचे दार ठोठावले. त्याने न्यायालयाला त्याच्या प्रसिद्धी आणि व्यक्तिमत्त्व हक्कांचे (इमेज अँड पर्सनालिटी राइट्स इन पब्लिक) संरक्षण करण्याची विनंती केली. तसेच, वेबसाइट्स आणि ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर त्याची प्रतिमा, व्यक्तिमत्त्व आणि बनावट व्हिडिओ, विशेषतः लैंगिक सामग्री वापरण्यापासून रोखले पाहिजे.

दिल्ली उच्च न्यायालयाचे न्यायमूर्ती तेजस कारिया यांनी या प्रकरणाची सुनावणी केली. आज दुपारी २:३० वाजता या प्रकरणाची पुन्हा सुनावणी होणार आहे. पहिल्या सुनावणीत अभिषेक बच्चन यांच्या वतीने उपस्थित असलेले वकील प्रवीण आनंद यांनी न्यायालयाला सांगितले की, अनेक प्रतिवादी एआय (आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस) तंत्रज्ञानाचा वापर करून बनावट व्हिडिओ आणि चित्रे तयार करत आहेत. या बनावट मजकुरात अभिषेक बच्चनचे नाव, फोटो आणि अगदी बनावट स्वाक्षरी देखील समाविष्ट आहे.

वकिलाने असेही म्हटले की, काही मजकूर लैंगिकदृष्ट्या आक्षेपार्ह आहे, जो केवळ अभिनेत्याच्या प्रतिमेला हानी पोहोचवत नाही तर कायद्याचे गंभीर उल्लंघन देखील आहे.

ऐश्वर्या रायनेही व्यक्तिमत्त्व हक्कांची मागणी केली

ऐश्वर्या रायने मंगळवारी दिल्ली उच्च न्यायालयात व्यक्तिमत्त्व हक्कांसाठी याचिका दाखल केली होती. अभिनेत्रीचे वकील संदीप सेठी यांनी अशा वेबसाइट्सबद्दल सांगितले ज्या ऐश्वर्याचे नाव आणि तिचे चित्र असलेले मग, टी-शर्ट आणि पेय पदार्थांसह अनेक अनधिकृत वस्तू विकत आहेत आणि स्वतःला अधिकृत प्लॅटफॉर्म असल्याचा दावा करत आहेत.

लाईव्ह लॉ नुसार, या प्रकरणाची सुनावणी करणारे न्यायमूर्ती तेजस कारिया यांनी सांगितले की, ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म आणि परवानगीशिवाय ऐश्वर्याचे बदललेले फोटो किंवा तिचे व्यक्तिमत्व वापरणाऱ्या लोकांवर बंदी घातली जाईल.

न्यायालयाने म्हटले आहे की ऐश्वर्या राय बच्चनच्या प्रसिद्धी आणि व्यक्तिमत्त्वाच्या अधिकारांचे रक्षण करण्यासाठी मनाई आदेश जारी केला जाईल. आता या प्रकरणाची पुढील सुनावणी १५ जानेवारी २०२६ रोजी होईल. आम्ही तुम्हाला सांगतो की मनाई आदेश हा न्यायालयाचा आदेश आहे ज्यामध्ये एखाद्याला बेकायदेशीर किंवा अनधिकृत काम थांबवण्यास सांगितले जाते.

वकील संदीप सेठी यांनी न्यायालयाला सांगितले की, ऐश्वर्या नेशन वेल्थ नावाच्या कंपनीने लेटरहेडवर अभिनेत्रीचा फोटो लावला आणि तिला अध्यक्ष म्हटले. ते म्हणाले, “माझ्या क्लायंटला याची काहीच माहिती नाही. ही पूर्णपणे फसवणूक आहे.”

या सेलिब्रिटींना व्यक्तिमत्त्वाचे अधिकार आहेत

ऐश्वर्या राय आणि अभिषेक बच्चन यांच्या आधी, अभिनेता जॅकी श्रॉफ यांनीही या वर्षी मे महिन्यात न्यायालयात धाव घेतली होती. त्यांनी आरोप केला होता की त्यांची प्रतिमा आणि व्हिडिओ बदलून परवानगीशिवाय वस्तू विकल्या जात आहेत. त्यावेळी न्यायालयाने त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाचे आणि प्रसिद्धीच्या अधिकारांचेही संरक्षण केले होते.

२०२३ मध्ये, न्यायालयाने अनिल कपूरची प्रतिमा, आवाज आणि त्यांच्या “झकास” या वाक्यांशाचा गैरवापर करण्यास बंदी घातली होती. त्याच वेळी, नोव्हेंबर २०२२ मध्ये, अमिताभ बच्चन यांचे व्यक्तिमत्व आणि प्रसिद्धी हक्क देखील संरक्षित करण्यात आले.

डिजिटल युगातील सेलिब्रिटींच्या गोपनीयता आणि प्रसिद्धीच्या अधिकारांबाबत हे प्रकरण आता एक महत्त्वाचे उदाहरण ठरू शकते. न्यायालय तात्काळ कोणत्याही प्रकारचा अंतरिम आदेश देईल की नाही हे पुढील न्यायालयीन सुनावणीत स्पष्ट होईल.