काश्मिरी पंडित अभिनेत्रीने व्यक्त केली वेदना: पहलगाम हल्ल्याबद्दल संदीपा धरचे दुःख: 35 वर्षांत काही बदलले नाही, आम्हाला घरी परतण्याची भीती वाटते

‘काश्मीर आमचा आहे, तरीही आम्ही तिथे भीतीने जातो’….हे शब्द आहेत अभिनेत्री संदीपा धरचे. संदीपाच्या कुटुंबाने काश्मिरी पंडित असण्याचे दुःख सहन केले आहे. तिच्या पालकांना त्यांचे सुस्थापित जग सोडावे लागले. दुसऱ्या राज्यात आल्यानंतर त्यांना शून्यापासून सुरुवात करावी लागली आणि आज जेव्हा तो काश्मीरला जातो तेव्हा त्याच्या आत एक भीती असते.

पहलगाम हल्ल्यानंतर, अभिनेत्रीने दिव्य मराठीशी संवाद साधला आहे. मुलाखतीत, दुःख आणि राग व्यक्त करण्याव्यतिरिक्त, अनेक महत्त्वाचे प्रश्नदेखील विचारते. संभाषणातील ठळक मुद्दे वाचा…

तू काश्मीरची आहेस. तू आणि कुटुंबाने स्थलांतराचे दुःख सहन केले आहे. पहलगाम हल्ल्याबद्दल काय म्हणायचे आहे?

पहलगाममध्ये घडलेली घटना अत्यंत दुर्दैवी आणि हृदयद्रावक आहे. आपण गेल्या ३० वर्षांपासून जिथे सुरुवात केली त्याच ठिकाणी अडकलो आहोत हे मला समजत नाही. पहलगाममध्ये जे घडले ते दररोज घडते. आता ते कदाचित वर्षातून किंवा दोन वर्षांतून एकदा तरी घडते. ही घटना घडली तेव्हा सोशल मीडियावर एक क्लिप पाहिल्याचे मला आठवते. त्या व्हिडिओमध्ये, एक महिला तिच्या मुलाला घेऊन धावत आहे आणि पार्श्वभूमीत गोळीबार होत आहे. त्यांच्या चेहऱ्यावर मला भीती आणि दुःख दिसले. ती रडत होती. मला आशा आहे की देव असा दिवस कोणालाही दाखवू नये.

विकास आणि वाढीमध्ये आपण पहिल्या पाच देशांमध्ये आहोत हे दुर्दैवी आहे पण गेल्या ३५ वर्षांपासून आपल्याच देशात हेच सुरू आहे. हे कधी संपेल हे मला माहित नाही. सरकारने याबद्दल काही करावे यासाठी किती लोकांना आपले प्राण गमवावे लागतील हे मला माहित नाही. आयुष्यात कोणालाही या परिस्थितीतून जावे लागू नये अशी माझी इच्छा आहे.

जेव्हा असे काही घडते तेव्हा आपल्याला आपल्याच देशाबद्दल खूप राग येतो आणि दुखावले जाते. ते लोक पर्यटक होते. काही जण त्यांचा हनिमून साजरा करण्यासाठी गेले होते, तर अनेक जण त्यांच्या कुटुंबियांसोबत सुट्टी साजरी करण्यासाठी गेले होते. तो तिथे असताना त्याला हा अनुभव आला. हे भयानक आहे. आपण इतकेच सांगत राहतो की भारताला कोणीही काहीही करू शकत नाही. भारत नंबर वन आहे पण हेच सत्य आहे.

मला आशा आहे की सरकार दोषींना पकडेल आणि त्यांना कठोरात कठोर शिक्षा देईल. या घटनेमुळे झालेल्या सर्व मृत्यूंची भरपाई केली जाईल. दहशतवाद्यांनी केलेल्या कृत्याबद्दल देव त्यांना कधीही माफ करणार नाही. मला आशा आहे की सरकार त्यांना योग्य उत्तर देईल कारण हे अनेक वर्षांपासून सुरू आहे.

तथापि, मला आनंद आहे की आजचा भारत गप्प बसणारा भारत नाही. आता आपण उत्तर देतो. मला आशा आहे की मोदीजी असे काहीतरी करतील जेणेकरून आणखी निष्पाप जीव जाऊ नयेत. आपल्याकडे नियमितपणे आपले प्राण गमावणारे बरेच सैन्य जवान आहेत. आपल्याला कळत नाही कारण या गोष्टी बातम्यांमध्ये येत नाहीत. मला खरंच वाटतंय आता पुरे झालं मित्रा.

गेल्या वर्षीच तू तुझ्या कुटुंबासह काश्मीरला गेली होतीस. तू तुझे जुने घर पाहिलेस?

आम्हाला नुकतेच असे वाटू लागले होते की काश्मीरमध्ये परिस्थिती सामान्य होऊ लागली आहे. मी आणि माझे कुटुंब गेल्या वर्षी काश्मीरमध्ये होतो. त्यावेळी सर्व काही सामान्य होते. मी काही काळापूर्वी पहलगामला गेलो होतो. त्यावेळी सैन्य सर्वत्र होते. खरं सांगायचं तर, हे कसं घडलं हे मला अजूनही समजत नाहीये? कारण काश्मीरमध्ये खूप सुरक्षा व्यवस्था आहे. तुम्ही जिथे जाल तिथे लष्कराचे सैनिक तैनात असतात. मग हे कसे घडले? दिवसाढवळ्या, दोन-चार दहशतवादी एका पर्यटन स्थळी येतात आणि इतक्या लोकांना मारतात आणि निघून जातात. तेही सर्वात जास्त सैन्य असलेल्या राज्यात. मला समजत नाहीये की हे कसं शक्य आहे? मला वाटतं त्याने उत्तर द्यावं.

संपूर्ण जगाला माहिती आहे की भारतीय लोक सहिष्णु आहेत. तुमचे पालकही असेच विचार करतात

आपण भारतीय खूप लवकर विसरतो. आम्ही क्षमा करतो. आम्ही कर्मावर विश्वास ठेवतो. ज्यांनी वाईट कृत्ये केली आहेत त्यांना नक्कीच शिक्षा होईल असा आमचा विश्वास आहे. मला वाटत नाही की आपण आता अशा गोष्टींवर अवलंबून राहू नये. मला वाटतं आता याचा फायदा घेतला जात आहे. मला वाटतं आपण हे आता थांबवलं पाहिजे. आपल्याला आता सूड घ्यावा लागेल.

ज्यांनी ही घटना घडवली त्यांना पकडले जावे आणि त्यांना कठोर शिक्षा व्हावी अशी मी प्रार्थना करेन. त्यांना अशी शिक्षा दिली पाहिजे की त्यांच्या भावी पिढ्या असे काही करण्याचा विचारही करू शकणार नाहीत. माझे कुटुंब आणि आमच्यासारख्या लाखो कुटुंबांनी त्यांचे घर, मालमत्ता, सर्वस्व सोडले आहे. आपण सर्वांनी शून्यापासून सुरुवात केली.

आपण आपल्याच शहरात जाऊ शकत नाही. हे सामान्य कसे असू शकते? माझे आईवडील खूप भीतीने काश्मीरला जातात. काश्मीर हे त्यांचे ठिकाण आहे, त्यांचे राज्य आहे. ते लोक इथेच वाढले. जर तुम्हाला तुमच्या घरी परत जाण्याची भीती वाटत असेल तर माझ्या मते हे राजकीय व्यवस्थेचे अपयश आहे. हे बदलण्याची गरज आहे.