गुरमीत राम रहीम पुन्हा तुरुंगातून बाहेर: 21 दिवसांचा फरलो मिळाला; रोहतकच्या सुनारिया तुरुंगातून सिरसा कॅम्पला रवाना

राम रहीम २०१७ पासून तुरुंगात २५ ऑगस्ट २०१७ रोजी, दोन साध्वींच्या लैंगिक शोषण प्रकरणात राम रहीमला २० वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा सुनावण्यात आली. यानंतर, १७ जानेवारी २०१९ रोजी पत्रकार रामचंद्र छत्रपती हत्या प्रकरणात त्यांना जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. त्याच वेळी, ऑक्टोबर २०२१ मध्ये, सीबीआय न्यायालयाने डेरा व्यवस्थापक रणजित सिंग यांच्या हत्येप्रकरणी त्याला जन्मठेपेची शिक्षा सुनावली. शिक्षा सुनावल्यानंतर तीन वर्षांनी, राम रहीमला उच्च न्यायालयाने या प्रकरणातून निर्दोष मुक्त केले.

सध्या राम रहीम रोहतकच्या सुनारिया तुरुंगात आहे. तो आतापर्यंत १२ वेळा पॅरोल आणि फर्लोवर येथून बाहेर आला आहे. राम रहीम तुरुंगातून बाहेर येण्याची ही १३ वी वेळ आहे.

आता जाणून घ्या पॅरोल म्हणजे काय? पॅरोल म्हणजे कैद्याची सशर्त सुटका, जी सामान्यतः कैद्याच्या वर्तनावर अवलंबून असते. यामध्ये, वेळोवेळी अधिकाऱ्यांना कळवणे आणि गुन्हेगारी कारवायांपासून दूर राहणे आवश्यक आहे.

जर एखाद्या कैद्याने त्याच्या शिक्षेचा काही भाग पूर्ण केला असेल तर त्याला पॅरोल मिळू शकतो. पॅरोल हा अधिकार नाही, त्याचा उद्देश विशेष परिस्थितीत कैद्यांना काही दिलासा देणे आहे. उदाहरणार्थ, कुटुंबातील एखाद्याचा मृत्यू किंवा आजारपण, जवळच्या नातेवाईकाचे लग्न किंवा इतर कोणतेही महत्त्वाचे कारण असू शकते.

अनेक राज्य सरकारांनी पॅरोलसाठी नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत. त्यांच्यामार्फतच पॅरोल मंजूर करायचा की नाही याचा निर्णय घेतला जातो. गंभीर गुन्ह्यांमध्ये दोषी ठरलेल्या कैद्यांना तुरुंगातून सोडणे समाजाच्या हिताचे नाही, कारण कोणतेही वैध आणि आवश्यक कारण नसल्यास पॅरोल नाकारला जाऊ शकतो. पॅरोलचे दोन प्रकार आहेत – १. नियमित पॅरोल, २. कस्टडी पॅरोल.

नियमित पॅरोलमध्ये, कैदी उघडपणे मुक्त राहू शकतो, परंतु कोठडीच्या पॅरोलमध्ये पोलिस कैद्यासोबत असतात. कैद्याला एखाद्याला भेटण्याची परवानगी देण्यासाठी सामान्यतः कस्टडी पॅरोल दिला जातो. उदाहरणार्थ, मनीष सिसोदिया यांना त्यांच्या पत्नीला कस्टडी पॅरोल अंतर्गत भेटण्याची परवानगी देण्यात आली.

फरलो बद्दल देखील जाणून घ्या फरलो हा इंग्रजी शब्द आहे. ज्याचा शब्दशः अर्थ ठराविक कालावधीसाठी कामावरून तात्पुरती रजा असा होतो. तुरुंगाच्या संदर्भात, फरलो म्हणजे कैद्याला विशिष्ट कालावधीसाठी तुरुंगातून सोडणे. यासाठी कोणत्याही विशेष अटींची आवश्यकता नाही. फरलो हा कैद्याचा कायदेशीर अधिकार आहे.

भारतातील शिक्षेची संकल्पना दंडात्मक नसून सुधारणात्मक आहे. म्हणून, कैद्याला रजा दिली जाते, ज्यामुळे कैद्याला त्याचे कौटुंबिक आणि सामाजिक संबंध टिकवून ठेवण्यास मदत होते. तसेच, बराच काळ तुरुंगात राहिल्यानंतर एक चांगला माणूस बनण्यास मदत होते.

प्रत्येक राज्याने फरलोसाठी स्वतःचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत. अनेक राज्यांचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे कमी-अधिक प्रमाणात सारखीच असतात, फक्त फरलो मिळवण्याची प्रक्रिया वेगळी असते.