चंद्रपूर तालुक्यातील वर्धा-पैनगंगा नदीच्या पात्रात महत्त्वपूर्ण पुरातत्त्वीय शोध लागला आहे. भूशास्त्र संशोधक प्रा. सुरेश चोपणे यांना 25 हजार वर्षांपूर्वीच्या स्टेगोडॉन गणेश हत्तीचे जीवाश्म सापडले आहे.
.
हा शोध अनेक कारणांमुळे महत्त्वाचा मानला जात आहे. महाराष्ट्रात प्रथमच प्लेईस्टोसीन काळातील हत्तीचे जीवाश्म सापडले आहे. डायनोसॉरनंतर विदर्भात सापडलेले हे पहिलेच विशालकाय प्राण्यांचे जीवाश्म आहे.
वाडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ हिमालयन जिओलॉजीचे निवृत्त प्राध्यापक अविनाश नंदा यांच्यासह अनेक परदेशी संशोधकांनी या जीवाश्माची पुष्टी केली आहे. हे हत्ती सुमारे 15 फूट उंच होते आणि आजच्या आशियाई हत्तींचे पूर्वज मानले जातात.
या शोधाचे दुसरे महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे जीवाश्मांसोबतच पाषाणयुगीन मानवाने वापरलेली दगडी अवजारे सापडली आहेत. यामध्ये हात कुऱ्हाडी आणि इतर साधने आहेत. एकाच ठिकाणी हत्तींची जीवाश्मे आणि पाषाणयुगीन अवजारे सापडल्याने तत्कालीन मानव हत्तींची शिकार करत असल्याचे स्पष्ट होते.
प्लेईस्टोसीन काळात (2 लाख ते 11,700 वर्षांपूर्वी) भारतात हत्ती आणि पाषाणयुगीन मानवांची मोठी वस्ती होती. या काळाच्या शेवटी आलेल्या हिमयुगामुळे झालेल्या महापुरात अनेक प्रजाती नष्ट झाल्या. त्याच पुराच्या गाळात हे जीवाश्म सापडले आहे.
याच ठिकाणी एलेफास नामाडिकस या लुप्त झालेल्या हत्तीसदृश प्राण्याचे अवशेषही मिळाले आहेत. त्यामुळे या जीवाश्मांचे अधिक सखोल विश्लेषण करण्याची गरज असल्याचे मत प्रा. चोपणे यांनी व्यक्त केले आहे.
Doonited Affiliated: Syndicate News Hunt
This report has been published as part of an auto-generated syndicated wire feed. Except for the headline, the content has not been modified or edited by Doonited.
