नवी दिल्ली2 तासांपूर्वी
- कॉपी लिंक
दिल्लीत, 15 वर्षांपेक्षा जुन्या वाहनांना 31 मार्चपासून पेट्रोल आणि डिझेल दिले जाणार नाही. दिल्लीतील वाढत्या वायू प्रदूषणावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी दिल्ली सरकारने हे पाऊल उचलले आहे.
दिल्लीचे पर्यावरण मंत्री मनजिंदर सिंग सिरसा म्हणाले, ‘या निर्णयाची माहिती लवकरच केंद्रीय पेट्रोलियम मंत्रालयाला दिली जाईल. आम्ही पेट्रोल पंपांवर असे गॅझेट बसवत आहोत, जे 15 वर्षांपेक्षा जुने वाहन ओळखतील. अशा वाहनांना पेट्रोल आणि डिझेल दिले जाणार नाही.
दिल्लीत प्रदूषण वाढते तेव्हा अँटी-स्मॉग गन वापरल्या जातात. (फाइल)
बैठकीत हे निर्णयही घेण्यात आले
- सिरसा म्हणाले की, दिल्ली सरकार वाहनांमधून होणारे उत्सर्जन आणि प्रदूषण रोखण्यासाठी कठोर पावले उचलत आहे. शहरातील सर्व उंच इमारती आणि हॉटेल्सवर अँटी-स्मॉग गन बसवणे सक्तीचे करण्यात आले आहे.
- सिरसा यांच्या मते, डिसेंबर 2025 पर्यंत दिल्लीतील सुमारे 90% सार्वजनिक सीएनजी बसेस पद्धतशीरपणे काढून टाकल्या जातील. त्यांच्या जागी इलेक्ट्रिक बसेस चालवल्या जातील. जे स्वच्छ आणि शाश्वत सार्वजनिक वाहतुकीसाठी सर्वोत्तम आहेत.
नोव्हेंबर 2024 मध्ये दिल्लीचा एक्यूआय 1000 च्या पुढे गेला होता. 18-19 नोव्हेंबर 2024 दरम्यान, दिल्लीतील अनेक भागांचा हवा गुणवत्ता निर्देशांक (AQI) 400 च्या वर होता. याशिवाय, काही भागात 1000 पर्यंत AQI नोंदवले गेले. सीपीसीबीच्या मते, दिल्लीतील 36 पैकी 33 एअर मॉनिटरिंग स्टेशनवर एक्यूआय 490 च्या वर होता. ते 15 वर 500 वर होते, जे धोकादायक श्रेणीत येते.
AQI 400 पेक्षा जास्त झाल्यावर GRAP लागू केला जातो. वायू प्रदूषण पातळी तपासण्यासाठी, ते 4 श्रेणींमध्ये विभागले गेले आहे. प्रत्येक स्तरासाठी निश्चित मानके आणि उपाय आहेत. याला श्रेणीबद्ध प्रतिसाद कृती योजना (GRAP) म्हणतात. सरकार त्याच्या 4 श्रेणींमध्ये निर्बंध लादते आणि प्रदूषण कमी करण्यासाठी उपाययोजना जारी करते.
GRAP चे टप्पे
- पहिला टप्पा ‘खराब’ (AQI 201-300)
- दुसरा टप्पा ‘खूपच खराब’ (AQI 301-400)
- तिसरा टप्पा ‘गंभीर’ (AQI 401-450)
- चौथा टप्पा ‘गंभीर प्लस’ (AQI >450)
दिल्ली प्रदूषणामागील महत्त्वाचे घटक कोणते आहेत आणि त्यांचा वाटा किती आहे?
- गवतापासून होणारे प्रदूषण सीपीसीबीच्या मते, दिल्ली आणि आसपासच्या राज्यांमध्ये गवत जाळल्यामुळे दिल्लीतील 37% प्रदूषण होते. पंजाबमध्ये दरवर्षी 70 ते 80 लाख मेट्रिक टन गवत जाळले जाते. हा ट्रेंड हरियाणा, उत्तर प्रदेश आणि मध्यप्रदेशातही दिसून येतो. हिवाळ्यात प्रदूषणाचे हे सर्वात मोठे कारण बनते.
- वाहनांमुळे होणारे प्रदूषण यामुळे दिल्लीतील प्रदूषण 12% वाढले आहे. 2023-24 च्या आर्थिक सर्वेक्षणानुसार, दिल्लीत सुमारे 80 लाख वाहने आहेत. यातून सर्वात लहान प्रदूषण करणारे कण, पीएम 2.5, बाहेर पडतात. दिल्लीतील 47% पीएम 2.5 प्रदूषण या वाहनांमधून येते. ही वाहने केवळ हानिकारक वायू उत्सर्जित करत नाहीत तर धुळीचे प्रदूषण देखील करतात.
- कारखान्यांमधून उत्सर्जित होणारी रसायने दिल्लीतील प्रदूषणाचे तिसरे सर्वात मोठे कारण म्हणजे कारखाने. दिल्ली आणि आसपासच्या उद्योगांमधून पीएम 2.5 आणि पीएम 10 उत्सर्जित होतात. द एनर्जी अँड रिसोर्सेस इन्स्टिट्यूट (TERI) नुसार, हवेतील PM 2.5 च्या 44% आणि PM 10 च्या 41% घटकांमध्ये हे घटक आहेत.
Doonited Affiliated: Syndicate News Hunt
This report has been published as part of an auto-generated syndicated wire feed. Except for the headline, the content has not been modified or edited by Doonited.
