नवी दिल्ली1 तासापूर्वी
- कॉपी लिंक
भारताने मंगळवारी उपराष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी सर्वोच्च न्यायालयाचे निवृत्त न्यायाधीश बी. सुदर्शन रेड्डी यांना उमेदवारी दिली. त्यांचा सामना एनडीएचे उमेदवार सी.पी. राधाकृष्णन यांच्याशी होईल.
७९ वर्षीय रेड्डी हे गुवाहाटी उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश आणि गोव्याचे पहिले लोकायुक्त होते. ते मूळचे संयुक्त आंध्र प्रदेशचे आहेत. २००७ मध्ये त्यांची सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती झाली.
विशेष म्हणजे दोन्ही उमेदवार दक्षिणेकडून आहेत. निवृत्त न्यायमूर्ती रेड्डी हे आंध्र प्रदेशचे आहेत, तर सीपी राधाकृष्णन हे तामिळनाडूचे आहेत. राधाकृष्णन २० ऑगस्ट रोजी आपला उमेदवारी अर्ज दाखल करतील.
उपराष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी ९ सप्टेंबर रोजी मतदान होणार आहे. त्याच दिवशी मतमोजणीही होईल. नामांकन दाखल करण्याची शेवटची तारीख २१ ऑगस्ट आहे. २५ ऑगस्टपर्यंत नामांकन मागे घेता येईल.
२१ जुलैच्या रात्री जगदीप धनखड यांनी अचानक राजीनामा दिल्यामुळे उपराष्ट्रपतीपदाची निवडणूक होत आहे. ७४ वर्षीय धनखड यांचा कार्यकाळ १० ऑगस्ट २०२७ पर्यंत होता.
विरोधी पक्षाचे उपराष्ट्रपतीपदाचे उमेदवार निवृत्त न्यायमूर्ती रेड्डी कोण आहेत?
निवृत्त न्यायमूर्ती बी सुदर्शन रेड्डी यांचा जन्म ८ जुलै १९४६ रोजी झाला. त्यांनी बीए, एलएलबी केले आहे. २ मे १९९५ रोजी त्यांची आंध्र प्रदेश उच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती झाली. त्यानंतर ५ डिसेंबर २००५ रोजी त्यांची गुवाहाटी उच्च न्यायालयाच्या मुख्य न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती झाली. २०११ मध्ये ते सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून निवृत्त झाले.
एनडीएचे उमेदवार राधाकृष्णन हे तामिळनाडूचे जर ISRO चे शास्त्रज्ञ किंवा इंडिया ब्लॉकमधील DMK खासदार शिव यांच्या नावावर एकमत झाले, तर देशातील दुसऱ्या सर्वात मोठ्या संवैधानिक पदासाठीची ही स्पर्धा ‘दक्षिण विरुद्ध दक्षिण’ अशी होण्याची शक्यता आहे.
कारण १७ ऑगस्ट रोजी भाजपने एनडीएच्या वतीने तामिळनाडूतील सीपी राधाकृष्णन यांना उपराष्ट्रपतीपदाचे उमेदवार म्हणून घोषित केले आहे. सीपी राधाकृष्णन सध्या महाराष्ट्राचे राज्यपाल आहेत.
राजनाथ यांनी खरगेंकडून पाठिंबा मागितला होता
संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी खरगे यांच्याशी बोलून एनडीएचे उपराष्ट्रपतीपदाचे उमेदवार सीपी राधाकृष्णन यांना पाठिंबा मागितला आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, १७ ऑगस्टच्या रात्री दोघांमध्ये चर्चा झाली.
दुसरीकडे, भाजप अध्यक्ष जेपी नड्डा यांनीही सांगितले की, ९ सप्टेंबर रोजी होणाऱ्या उपराष्ट्रपती निवडणुकीत सीपी राधाकृष्णन यांना बिनविरोध निवडून देण्यासाठी त्यांचा पक्ष विरोधी पक्षांशी चर्चा करेल.
उपराष्ट्रपतीची निवड ६ टप्प्यात होते
- प्रथम इलेक्टोरल कॉलेज यादी तयार केली जाते : उपराष्ट्रपतींच्या निवडणुकीसाठी, इलेक्टोरल कॉलेज यादी प्रथम तयार केली जाते. त्यात लोकसभा आणि राज्यसभेतील सर्व निवडून आलेले आणि नामांकित सदस्य (खासदार) समाविष्ट असतात. राज्यसभेत २३३ निवडून आलेले खासदार आणि १२ नामांकित खासदार आहेत. लोकसभेत ५४३ खासदार आहेत. म्हणजेच एकूण खासदारांची संख्या ७८८ आहे. सध्या राज्यसभेत ५ जागा आणि लोकसभेत १ जागा रिक्त आहे. त्यामुळे इलेक्टोरल कॉलेजमध्ये ही संख्या ७८२ होईल. अशाप्रकारे, उपराष्ट्रपती निवडणूक जिंकण्यासाठी ३९१ खासदारांचा (५०%) पाठिंबा आवश्यक असेल.
- ७ ऑगस्ट रोजी अधिसूचना जारी केली जाईल : निवडणूक आयोगाने १ ऑगस्ट रोजी उपराष्ट्रपती निवडणुकीच्या तारखा जाहीर केल्या. ७ ऑगस्ट रोजी अधिसूचना जारी केली जाईल. अधिसूचना जारी होताच नामांकन सुरू होते. त्याची शेवटची तारीख २१ ऑगस्ट आहे. उमेदवार २५ ऑगस्ट रोजी आपले अर्ज मागे घेऊ शकतात.
- नामांकनासाठी २० खासदारांचा पाठिंबा आवश्यक: उमेदवार किमान २० खासदारांनी प्रस्तावित केला पाहिजे. याशिवाय २० खासदारांचा पाठिंबा देखील आवश्यक आहे.
- खासदार हे एकमेव मतदार आहेत, म्हणून प्रचार मर्यादित आहे : निवडणुकीत फक्त खासदारच मतदार असतात. म्हणून प्रचाराची व्याप्ती मर्यादित आहे. उमेदवार आणि त्यांचे समर्थक पक्ष प्रचारात सहभागी होतात.
- मतदान कसे होते: प्रत्येक खासदार मतपत्रिकेवर उमेदवारांना पसंतीच्या क्रमाने चिन्हांकित करतो (१, २, ३…). मतदान फक्त तेव्हाच होते जेव्हा एकापेक्षा जास्त उमेदवार रिंगणात असतात. अन्यथा, जर फक्त एकच उमेदवार असेल तर उमेदवार बिनविरोध निवडणूक जिंकतो.
- मतदान आणि निकाल एकाच दिवशी: मतदानानंतर लगेचच निकाल जाहीर केले जातात. याचे कारण म्हणजे दोन्ही सभागृहातील ७८२ सदस्य मतदान करतात. त्यांची मतमोजणी काही तासांत होते. जिंकण्यासाठी, एकूण वैध मतांपैकी बहुमत म्हणजेच ५०% पेक्षा जास्त मत मिळवणे आवश्यक आहे. त्यानंतर निकाल जाहीर केले जातात. यावेळी मतदान ९ सप्टेंबर रोजी सकाळी १० ते सायंकाळी ५ वाजेपर्यंत होईल.
एनडीए उमेदवाराचा विजय निश्चित
लोकसभेत एकूण खासदारांची संख्या ५४२ आहे. एक जागा रिक्त आहे. एनडीएचे २९३ खासदार आहेत. त्याचप्रमाणे राज्यसभेत २४५ खासदार आहेत. ५ जागा रिक्त आहेत. एनडीएचे १२९ खासदार आहेत. असे गृहीत धरले की उपराष्ट्रपतीपदासाठी नामांकित सदस्य देखील एनडीएच्या उमेदवाराच्या बाजूने मतदान करतील.
अशाप्रकारे, सत्ताधारी आघाडीला एकूण ४२२ सदस्यांचा पाठिंबा आहे. बहुमतासाठी ३९१ खासदारांचा पाठिंबा आवश्यक आहे. ऑगस्ट २०२२ मध्ये एनडीएचे उमेदवार जगदीप धनखड यांना ५२८ मते मिळाली. त्याच वेळी, विरोधी उमेदवार मार्गारेट अल्वा यांना फक्त १८२ मते मिळाली. ५६ खासदारांनी मतदान केले नाही.
Doonited Affiliated: Syndicate News Hunt
This report has been published as part of an auto-generated syndicated wire feed. Except for the headline, the content has not been modified or edited by Doonited.
