पंजाबी भाषा अनिवार्य असावी- गुरु रंधावा: हरजोत बैन्स यांनी केंद्रीय मंत्र्यांना पत्र लिहिले; सिरसा यांचा आरोप- आप नेत्यांमुळे गोंधळ

सीबीएसईच्या आदेशानंतर पंजाबमध्ये पंजाबीबाबत सुरू झालेल्या वादाला राजकीय स्वरूप येऊ लागले आहे. पंजाबी गायक गुरु रंधावा यांनीही पंजाबमध्ये पंजाबी भाषा सक्तीची करण्याबाबत पुढाकार घेतला आहे. पंजाबचे शिक्षण मंत्री हरजोत बैन्स यांनी केंद्रीय शिक्षण मंत्री धर्मेंद्र प्रधान यांना पत्र लिहिले आहे. या प्रकरणात, दिल्लीचे कॅबिनेट मंत्री मनजिंदर सिंग सिरसा यांनी आम आदमी पक्षाच्या नेत्यांवर गोंधळ पसरवल्याचा आरोप केला आहे.

पंजाबचे प्रसिद्ध गायक गुरु रंधावा यांनी त्यांच्या सोशल मीडिया अकाउंटवर पंजाबी भाषेबद्दल एक मोठे विधान केले. गुरु रंधावा म्हणाले की, पंजाबमध्ये शिकणाऱ्या प्रत्येक विद्यार्थ्याला पंजाबी भाषा अनिवार्य असली पाहिजे, मग तो कोणत्याही बोर्डात शिकत असला तरी.

गुरु रंधावा म्हणाले, “हा आमचा अभिमान आणि ओळख आहे. आम्ही सर्व भाषांचा आदर करतो, पण पंजाबी ही आमची संस्कृती आणि मूळ आहे. माझे संपूर्ण अस्तित्व माझ्या भाषेमुळे आणि पंजाबी गाण्यांमुळे आहे.”

स्वतःला “नेहमीच अभिमानी गावकरी, अभिमानी पंजाबी आणि अभिमानी भारतीय” असे वर्णन करून, त्यांनी सांगितले की पंजाबी भाषेचा प्रचार करणे ही प्रत्येकाची जबाबदारी आहे.

मंत्री बैन्स यांनी व्यक्त केली नाराजी

पंजाबचे शिक्षण मंत्री हरजोता सिंग बैन्स यांनी केंद्रीय शिक्षण मंत्री धर्मेंद्र प्रधान यांना पत्र लिहून सीबीएसईने पंजाबी भाषेला मुख्य विषयातून वगळल्याबद्दल आणि प्रादेशिक आणि परदेशी भाषांच्या यादीतून वगळल्याबद्दल तीव्र नाराजी व्यक्त केली आहे. मंत्री बैन्स यांनी याला पंजाबी भाषेचा जाणीवपूर्वक केलेला अवमान असल्याचे म्हटले आणि ते तात्काळ मागे घेण्याची मागणी केली. त्यांनी पत्रात लिहिले आहे की, हा निर्णय पंजाबमधील लोकांच्या संस्कृती आणि भाषेवर थेट हल्ला आहे, जो कोणत्याही परिस्थितीत स्वीकारला जाऊ शकत नाही.

पंजाब सरकारनेही सीबीएसईच्या या कृतीची उच्चस्तरीय चौकशीची मागणी केली आहे आणि ती तात्काळ रद्द करण्याचे आवाहन केले आहे. त्यांनी स्पष्ट केले की पंजाबी भाषा काढून टाकणे हे पंजाबच्या अधिकारांचे आणि त्याच्या सांस्कृतिक ओळखीचे उल्लंघन आहे. पंजाब सरकार या मुद्द्यावर कडक भूमिका घेत आहे आणि जर केंद्र सरकारने हा निर्णय मागे घेतला नाही तर पुढील रणनीती आखली जाईल.

मंत्री हरजोत बैन्स यांनी लिहिलेले पत्र.

सिरसा यांचा आप-अकाली नेत्यांवर प्रत्युत्तर

मनजिंदर सिंग सिरसा म्हणाले की, सीबीएसईने आधीच स्पष्ट केले आहे की विषयांमध्ये कोणताही बदल झालेला नाही आणि वेबसाइटवर दिलेली यादी केवळ सूचक आहे. पंजाबी भाषेची परीक्षा समाविष्ट केली जाईल आणि सर्व चालू विषय दोन बोर्ड परीक्षा प्रणालीमध्ये सुरू राहतील. आप आणि अकाली नेते अनावश्यक गोंधळ निर्माण करत आहेत. राजकारणासाठी विद्यार्थ्यांना दिशाभूल करणे थांबवा.

सीबीएसईने स्पष्टीकरण दिले

सीबीएसईने दहावीच्या प्रादेशिक भाषेच्या विषयांच्या यादीतून पंजाबी वगळल्याच्या आरोपांमुळे राज्यात खळबळ उडाली, ज्यामुळे विविध पक्षांच्या नेत्यांनी या निर्णयाचा निषेध केला. तथापि, बोर्डाने या दाव्यांचे खंडन करणारे स्पष्टीकरण जारी केले.

बोर्डाचे परीक्षा नियंत्रक संयम भारद्वाज यांनी जारी केलेल्या परिशिष्टात म्हटले आहे की, “हे 25.02.2025 रोजी सीबीएसई वेबसाइटवर प्रसिद्ध झालेल्या दहावीच्या दोन बोर्ड परीक्षांच्या मसुदा धोरणाच्या संदर्भात आहे. सध्या देण्यात येणाऱ्या इतर विषयांची आणि भाषांची यादी 2025-26 मध्येही सुरू राहील असे स्पष्ट करण्यात आले आहे.”

वाद काय होता?

केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाने (CBSE) दहावीच्या अभ्यासक्रमासाठी एक नवीन पॅटर्न तयार केला आहे. यामध्ये पंजाबी विषयाच्या मुद्द्यावरून राजकारण तापले. ‘आप’ने केंद्र सरकारवर पंजाबी भाषा काढून टाकल्याचा आरोप केला.

पंजाबचे शिक्षण मंत्री हरजोत सिंग बैन्स यांनी आरोप केला की, केंद्र सरकार आणि सीबीएसईने जाणूनबुजून परीक्षेच्या पद्धतीतून पंजाबी भाषा काढून टाकली आहे. पंजाबसाठी हा एक धक्का आहे. या प्रकरणी ते केंद्रीय शिक्षणमंत्र्यांना पत्र लिहित आहेत. गरज पडली तर मी दिल्लीला जाऊन त्यांना भेटेन.

शिरोमणी अकाली दलाचे (SAD) ज्येष्ठ नेते आणि माजी उपमुख्यमंत्री सुखबीर सिंग बादल यांनीही सीबीएसईच्या नवीन पॅटर्नमधून पंजाबी भाषा वगळण्याचा निर्णय चुकीचा असल्याचे म्हटले आहे. ते म्हणाले की, अकाली दल याला विरोध करेल. सीबीएसई शाळांमध्येही पंजाबी विषय तात्काळ पुनर्संचयित करावा.