मेहुल चोक्सीचे प्रत्यार्पण, केंद्राचे बेल्जियमला ​​पत्र: म्हटले- आर्थर रोड तुरुंगात आरोग्य-बेडची सुविधा देणार; 13 हजार कोटींच्या PNB घोटाळ्याचा आरोपी

केंद्रीय गृह मंत्रालयाने प्रत्यार्पणाच्या अपीलात बेल्जियम सरकारला आश्वासन दिले आहे की भारतात हिरे व्यापारी मेहुल चोक्सीला मानवतेने वागवले जाईल. गृह मंत्रालयाने त्यांच्या पत्रात चोक्सीला कोणत्या कक्षात ठेवले जाईल याचाही उल्लेख केला आहे.

केंद्राने सांगितले की चोक्सीला मुंबईतील आर्थर रोड तुरुंगातील बॅरेक क्रमांक १२ मध्ये ठेवण्यात येईल. त्यात सहा जणांना सामावून घेण्याची क्षमता आहे. पत्र पाठवेपर्यंत बॅरेकमधील दोन सेल रिकाम्या होत्या. बॅरेकमध्ये स्वच्छ, जाड कापसाची चटई (गादी), उशी, चादर आणि झोपण्यासाठी ब्लँकेट आहे.

पत्रात पुढे म्हटले आहे की चोक्सीला स्वच्छ पिण्याचे पाणी आणि २४ तास वैद्यकीय सुविधा मिळतील. केंद्राने म्हटले आहे की डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार किंवा न्यायालयाच्या आदेशानुसार धातूचा किंवा लाकडी पलंग दिला जाऊ शकतो.

भारतीय उद्योगपती मेहुल चोक्सीवर पंजाब नॅशनल बँकेला १३,८५० कोटी रुपयांना फसवल्याचा आरोप आहे. भारतीय तपास संस्थांनी प्रत्यार्पणाच्या अपीलानंतर १२ एप्रिल रोजी चोक्सीला बेल्जियममध्ये अटक केली. तो आणि त्याचा पुतण्या नीरव मोदी हे पीएनबी घोटाळ्यातील प्रमुख आरोपी आहेत.

मेहुल चोक्सी व्हीलचेअरवर बसलेला. हे चित्र ४ जून २०२१ रोजी कॅरिबियन देश डोमिनिका येथील एका दंडाधिकारी न्यायालयाचे आहे.

केंद्राने म्हटले- मुंबईत उष्णता नाही, म्हणून तुरुंगात एसी नाही

गृह मंत्रालयाने पत्रात म्हटले आहे की, सेलमध्ये ग्रिल केलेल्या खिडक्या, व्हेंटिलेटर आणि छतावरील पंखे आहेत. मुंबईचे हवामान साधारणपणे वर्षभर आल्हाददायक असते आणि ते फारसे गरम नसते. त्यामुळे सेलमध्ये एअर कंडिशनिंगची सुविधा नसते. सहसा त्याची आवश्यकताही नसते.

गृह मंत्रालयाने म्हटले आहे की, ‘मुंबई तुरुंगातील कोठडी दररोज झाडून आणि पुसून टाकली जाते आणि स्वच्छतेची काळजी घेतली जाते. नियमित स्वच्छता, कीटक नियंत्रण आणि पाणीपुरवठा पालिकेकडून केला जातो. राहण्याच्या जागेपासून दूर एक संलग्न शौचालय आणि बाथरूम आहे. कोठडीत आंघोळीची सुविधा देखील आहे.

कैद्यांना दिवसातून तीन वेळा जेवण दिले जाईल. डॉक्टरांशी सल्लामसलत केल्यानंतर विशेष आहारविषयक आवश्यकतांची व्यवस्था केली जाईल. तुरुंगात कॅन्टीन, फळे आणि मूलभूत नाश्त्याचा समावेश आहे. अंगणात व्यायाम करण्याची परवानगी आहे आणि घरातील मनोरंजनात बोर्ड गेम आणि बॅडमिंटनचा समावेश आहे. तुरुंगात योग, ध्यान आणि ग्रंथालयाची सुविधा देखील आहे.

चोक्सी स्वित्झर्लंडला पळून जाण्याच्या तयारीत होता

मार्चमध्ये मेहुल चोक्सी बेल्जियममध्ये असल्याचे उघड झाले होते. वृत्तानुसार, मेहुल त्याची पत्नी प्रीती चोक्सीसोबत राहत होता, जिला बेल्जियमचे नागरिकत्व मिळाले आहे. बेल्जियमच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने चोक्सीच्या उपस्थितीबद्दल भारताला माहिती दिली होती.

सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, मेहुल चोक्सी बेल्जियमहून स्वित्झर्लंडला पळून जाण्याचा प्रयत्न करत होता. चोक्सीला अटक करताना पोलिसांनी दोन अटक वॉरंटचा उल्लेख केला. हे वॉरंट मुंबईच्या एका न्यायालयाने जारी केले होते. हे वॉरंट २३ मे २०१८ आणि १५ जून २०२१ रोजीचे होते.

पत्नीच्या मदतीने निवासी कार्ड मिळवले

चोक्सीने १५ नोव्हेंबर २०२३ रोजी बेल्जियमचे ‘एफ रेसिडेन्सी कार्ड’ मिळवले होते, जे त्याच्या बेल्जियम नागरिक पत्नीच्या मदतीने मिळवल्याचा आरोप आहे. अहवालात असा दावा करण्यात आला आहे की चोक्सीने बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांना बनावट कागदपत्रे सादर केली होती. त्याने त्याचे भारतीय आणि अँटिग्वा नागरिकत्व लपवले आणि खोटी माहिती दिली जेणेकरून त्याला भारतात पाठवता येणार नाही.

२०१८ मध्ये भारत सोडण्यापूर्वी, चोक्सीने २०१७ मध्येच अँटिग्वा-बार्बुडाचे नागरिकत्व घेतले होते. चोक्सीने प्रकृती अस्वास्थ्याचे कारण देत भारतात हजर राहण्यास वारंवार नकार दिला. कधीकधी तो व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे हजर राहायचा. भारतातील त्याच्या अनेक मालमत्ता जप्त करण्यात आल्या आहेत.

२०२१ मध्ये, चोक्सीला डोमिनिकामध्ये अटक करण्यात आली. त्यानंतर तुरुंगातून त्याचा हा फोटो समोर आला. चोक्सीने आरोप केला होता की त्याला तुरुंगात मारहाण करण्यात आली.

अँटिग्वाहून डोमिनिकाला पोहोचला, ५१ दिवस तुरुंगात होता

मे २०२१ मध्ये चोक्सी अँटिग्वाहून शेजारील देश डोमिनिका येथे पोहोचला. त्याला येथे अटक करण्यात आली. त्याचे प्रत्यार्पण करण्यासाठी सीबीआयचे एक पथक डोमिनिका येथे पोहोचले, परंतु त्यापूर्वीच त्याला ब्रिटिश राणीच्या प्रिव्ही कौन्सिलकडून दिलासा मिळाला. नंतर त्याला पुन्हा अँटिग्वाला सोपवण्यात आले.

तथापि, मेहुल चोक्सीला डोमिनिकाच्या तुरुंगात ५१ दिवस घालवावे लागले. येथे त्याने असा युक्तिवाद केला की त्याला अँटिग्वाला जाऊन तेथील न्यूरोलॉजिस्टकडून उपचार घ्यायचे आहेत. अँटिग्वाला पोहोचल्यानंतर काही दिवसांनी, डोमिनिका न्यायालयाने चोक्सीविरुद्ध दाखल केलेले खटले देखील रद्द केले.