राजनाथ म्हणाले- देशासाठी काहीही करू: महूच्या रण संवादात म्हटले- आव्हाने मोठी आहेत, पण आपला संकल्प त्याहून मोठा

संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह म्हणाले- आम्हाला कोणाचीही जमीन नको आहे पण आमच्या जमिनीचे रक्षण करण्यासाठी आम्ही कोणत्याही थराला जाण्यास तयार आहोत. जेव्हा आपण पुढे पाहतो तेव्हा आपण हे लक्षात ठेवले पाहिजे की भारतासमोरील आव्हाने मोठी आहेत, परंतु आमचा दृढनिश्चय आणि धैर्य त्याहूनही मोठे आहे. जग केवळ आमच्या ताकदीसाठीच नाही तर सत्य, शांती आणि न्यायासाठी आमच्या समर्पणासाठी देखील आमचा आदर करते.

ते म्हणाले की, देशाचे रक्षण केवळ सीमेवर तैनात सैनिकांद्वारेच नाही तर नवीन तंत्रज्ञान विकसित करणारे शास्त्रज्ञ, शस्त्रास्त्र प्रणाली तयार करणारे उद्योगपती आणि पुढील पिढीला युद्धासाठी तयार करणारे शिक्षक देखील करतात.

महू येथे आयोजित रण संवाद २०२५ च्या दुसऱ्या दिवशी बुधवारी राजनाथ यांनी हे सांगितले. ते म्हणाले- आपल्याला आपल्या एकतेने, आपल्या स्पष्ट हेतूने आणि पूर्ण वचनबद्धतेने या देशाला पुढे घेऊन जायचे आहे. या आत्मविश्वासाने आपण २०४७ च्या दिशेने पूर्ण आत्मविश्वासाने पुढे जाऊ. आपण भारताला नवीन उंचीवर घेऊन जाऊ.

मंगळवारी रात्री ९ वाजता संरक्षण मंत्री महू येथे पोहोचले. येथे त्यांनी आर्मी वॉर कॉलेजमध्ये विश्रांती घेतली.

संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह म्हणाले- रण संवाद संरक्षण रणनीती मजबूत करेल.

रण संवाद रणनीती मजबूत करेल संरक्षण मंत्री राजनाथ म्हणाले- मी असे म्हणू इच्छितो की आजचा ‘रण संवाद’ हा केवळ विचारांची देवाणघेवाण नाही तर सुरक्षा, धोरणनिर्मिती आणि तिन्ही सैन्याच्या विविध पैलूंना समजून घेण्याची संधी आहे. येथील चर्चा आपल्याला भारताला अधिक मजबूत, सुरक्षित आणि स्वावलंबी कसे बनवता येईल यावर विचार करण्याची संधी देईल. हे केवळ संरक्षण धोरण मजबूत करणार नाही तर दीर्घकालीन दृष्टिकोन तयार करण्यात देखील उपयुक्त ठरेल.

युद्धाचे स्वरूप बदलत आहे आधुनिक युगात, युद्धे आता जमीन, समुद्र आणि आकाशापुरती मर्यादित राहिलेली नाहीत, तर ती अवकाश आणि सायबर अवकाशात पसरली आहेत. उपग्रह प्रणाली, उपग्रहविरोधी शस्त्रे आणि अंतराळ कमांड सेंटर्स आता शक्तीचे नवीन साधन बनले आहेत. आज, सायबर युद्ध, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, ड्रोन आणि उपग्रह-आधारित पाळत ठेवणे युद्धाची नवीन दिशा ठरवत आहेत.

नॉन-लिनियर आणि मल्टी-डोमेन युद्धाचे आव्हान आजच्या काळात युद्धाचे कोणतेही निश्चित स्वरूप नाही. हा काळ नॉन-लिनियर आणि मल्टी-डोमेन युद्धाचा आहे. अशा परिस्थितीत आपल्याला आपली रणनीती लवचिक आणि वेळेवर बनवावी लागेल. आता निश्चित युद्ध धोरणावर आंधळेपणाने विश्वास ठेवणे शक्य नाही.

संवाद ही भारताची परंपरा जागतिक वातावरणात संवादाचा अभाव हे संघर्ष आणि शत्रुत्वाचे सर्वात मोठे कारण आहे. युद्धादरम्यानही संवादाचे मार्ग खुले ठेवणे महत्वाचे आहे. भारतीय परंपरेत, युद्ध आणि संवाद नेहमीच एकमेकांशी जोडलेले राहिले आहेत. युद्धापूर्वी संवाद हा आपल्या संस्कृतीचा एक भाग होता.

धोरणात्मक-राजनयिक दृष्टिकोनाला नवी दिशा मिळेल रण संवाद हा केवळ एक शैक्षणिक उपक्रम नाही तर भारताच्या धोरणात्मक आणि राजनैतिक विचारसरणीला परिष्कृत करण्यासाठी एक व्यासपीठ आहे. येथून उदयास येणारे विचार भविष्यात भारताच्या संरक्षण धोरणाला बळकटी देतील आणि दीर्घकालीन राजनैतिकतेला दिशा देतील.

लेफ्टनंट जनरल शाही म्हणाले- रण संवादचा उद्देश युद्ध ऑपरेशन्ससाठी प्रशिक्षण देणे

लेफ्टनंट जनरल हरजितसिंग शाही म्हणाले की, रण संवादमध्ये राष्ट्रीय सुरक्षेवर चर्चा होईल.

लेफ्टनंट जनरल हरजित सिंग शाही म्हणाले की, रण संवाद, म्हणजेच युद्धावरील संवाद, हे एक व्यासपीठ आहे ज्याचे उद्दिष्ट युद्ध कला आणि युद्ध ऑपरेशन्सचे प्रशिक्षण देणे आहे. युद्धाची योजना आखणाऱ्या, प्रशिक्षण देणाऱ्या आणि अंमलात आणणाऱ्यांना युद्धाच्या परिणामांची सामूहिक जबाबदारी स्वीकारावी लागते या विश्वासावर ते आधारित आहे.

हे सेमिनार एक असे व्यासपीठ प्रदान करते जिथे एकसमान शिकणारे, विद्वान, तंत्रज्ञ, धोरणकर्ते, उद्योग आणि राष्ट्रीय सुरक्षा यावर चर्चा करण्यासाठी एकत्र येतात. या वर्षीच्या सेमिनारची थीम आहे – युद्ध तंत्रज्ञानाचा प्रभाव. यात दोन उप-थीम देखील आहेत. एक – उदयोन्मुख तंत्रज्ञान भविष्यातील युद्धाशी संवाद साधते… दुसरे – ज्यावर आज चर्चा होत आहे ते म्हणजे प्रशिक्षण उत्प्रेरक तंत्रज्ञान आणि विकासातील सुधारणा. यामध्ये, आपण प्रणाली, निर्देशक व्यायाम आणि तंत्रज्ञानाच्या प्रशिक्षण उपक्रमावर चर्चा करू.

युद्ध संवादात तिन्ही सैन्यांचे प्रमुख उपस्थित आहेत.

पहिल्या दिवशी सीडीएस म्हणाले होते- ऑपरेशन सिंदूर सुरूच मंगळवारी रण संवाद २०२५ च्या पहिल्या दिवशी, संरक्षण प्रमुख (सीडीएस) जनरल अनिल चौहान म्हणाले होते- भारत शांतताप्रिय देश असला तरी आपण शांततावादी नाही. शत्रूने कोणत्याही गैरसमजात राहू नये. देशाचे सैन्य नेहमीच युद्धासाठी तयार असते.

सीडीएस चौहान म्हणाले होते की ऑपरेशन सिंदूर अजूनही चालू आहे. ऑपरेशन सिंदूर हा एक आधुनिक संघर्ष होता, ज्यातून आपण बरेच धडे शिकलो. त्यापैकी बहुतेक अंमलात आणले जात आहेत.

मंगळवारी, रण संवादाच्या पहिल्या सत्राला सीडीएस अनिल चौहान यांनी संबोधित केले.