श्रीनगर/नवी दिल्ली7 तासांपूर्वी
- कॉपी लिंक
पोलिसांनी सकाळी आमचे नातेवाईक, शिंपी मोहम्मद शफी यांना फोन केला. नंतर पुन्हा संध्याकाळी बोलावले. पोलिसांनी फोन केल्यावर तो निघून गेला. रात्री आम्हाला मोठा स्फोट ऐकू आला. तो पोलिस ठाण्यात आहे हे आम्हाला माहित नव्हते. आम्ही जखमींना मदत करण्यास सुरुवात केली. पोलिस ठाण्यापासून ३०० ते ६०० मीटर अंतरावर आम्हाला मृतदेहांचे तुकडे सापडले. त्यानंतरच आम्हाला कळले की, शिंपी मोहम्मद शफी यांचाही मृत्यू झाला आहे. त्याच्या कुटुंबात आता कोणी कमावणारा राहिला नाही.
१४ नोव्हेंबर रोजी रात्री ११:२२ वाजता श्रीनगरमधील नौगाम पोलिस स्टेशनमध्ये झालेल्या स्फोटात मृत्युमुखी पडलेल्या शफीच्या नातेवाईकाने असे सांगितले. या स्फोटात नऊ जणांचा मृत्यू झाला आणि ३२ जण जखमी झाले. त्यांच्यावर ९२ आर्मी बेस आणि एसकेआयएमएस सौरा रुग्णालयात उपचार सुरू आहेत.
जम्मू आणि काश्मीरचे पोलिस महासंचालक (डीजीपी) नलिन प्रभात म्हणाले की, हा एक अपघात होता. स्फोटकांचे नमुने घेताना हा स्फोट झाला. मृतांमध्ये एक निरीक्षक, तीन फॉरेन्सिक टीम सदस्य, गुन्हे शाखेचे दोन छायाचित्रकार, दोन महसूल अधिकारी आणि एक शिंपी यांचा समावेश आहे.
दिव्य मराठीने नौगाम पोलिस स्टेशनजवळील बाधित रहिवाशांशी संवाद साधला. त्यांनी सांगितले की, येथील स्फोट दिल्लीतील लाल किल्ल्याजवळ झालेल्या स्फोटासारखाच होता. त्याचा आवाज श्रीनगरपासून बडगामपर्यंत ऐकू आला. दिल्लीतील धक्क्याच्या लाटेमुळे ज्याप्रमाणे ३००-४०० मीटरपर्यंत नुकसान झाले, त्याचप्रमाणे नौगाम स्फोटामुळे परिसरातील घरांचेही नुकसान झाले.
स्फोटाच्या सीसीटीव्ही फुटेजमध्ये जवळपासच्या घरांच्या खिडक्या हादरताना दिसत आहेत.
कुणाची कवटी पडली होती, शरीराचे अवयव विखुरलेले होते – प्रत्यक्षदर्शी
नौगाम पोलिस स्टेशनजवळ राहणाऱ्या एका महिलेने कॅमेऱ्यासमोर आम्हाला सांगितले की, “आम्ही त्यावेळी झोपलो होतो. मग अचानक पोलिस स्टेशनमध्ये एक मोठा स्फोट झाला. आमचे घर कोसळले. संपूर्ण घराचे नुकसान झाले. आम्ही ताबडतोब आमच्या मुलांना घेऊन घराबाहेर पळत सुटलो. बाहेर कुठेतरी कोणाची कवटी पडली होती. कोणाच्या तरी शरीराचे तुकडे विखुरलेले होते. आम्हाला मानवी मृतदेह विखुरलेले दिसले.”
“सुरुवातीला मला वाटले की एअर ब्लास्ट झाला आहे, नंतर मी पाहिले की घराच्या खिडक्या, काच आणि दरवाजेही तुटलेले होते.”
पोलिस स्टेशनजवळ राहणारा जुनैद म्हणतो, “मी या कॉलनीत राहतो. रात्री ११:२० वाजता स्फोट झाला. सगळे घाबरले. त्यावेळी त्यांना वाटले की हा हवाई स्फोट असावा. जेव्हा मी तो माझ्या स्वतःच्या डोळ्यांनी पाहिला तेव्हा मला कळले की हा जवळच स्फोट आहे.”
खिडक्या तुटल्या होत्या. दरवाजे तुटले होते. मुले घाबरली होती. वडीलधारी घाबरले होते. आम्ही सर्वजण बाहेर धावलो. पोलिस स्टेशनला सर्वात जास्त नुकसान झाले. तिथे एक शिंपी होता. तोही मरण पावला. अनेक लोक जखमी झाले. आम्ही जखमींचे प्राण वाचवण्यासाठी निघालो.
जुनैदने सांगितले की, स्फोटानंतर परिसरात भीतीचे वातावरण होते.
‘छायाचित्रकार अर्शीद अहमद यांच्या कुटुंबात आता कोणीही कमावणारा नाही’
नौगाम पोलिस स्टेशनमध्ये झालेल्या स्फोटापूर्वी, अर्शीद अहमद शाह घटनास्थळाचे छायाचित्र काढण्यासाठी तेथे गेले होते. त्यांचाही स्फोटात मृत्यू झाला. कुटुंबातील सदस्यांचे म्हणणे आहे की, अर्शीदचा मोठा भाऊ खूप पूर्वी एका अपघातात मरण पावला. तेव्हापासून अर्शीद घराचा उदरनिर्वाह करत होता. तो घरातील एकमेव कमावता होता. आज आम्हाला त्याच्या मृत्यूची बातमी मिळाली आणि संपूर्ण कुटुंबाला धक्का बसला आहे. अर्शीदच्या पश्चात दोन मुले आहेत. त्याच्या वडिलांना हृदयविकार आहे.
पोलिस ठाण्यात स्फोट कसा झाला, यावरून निर्माण झाला सस्पेन्स, दिव्य मराठीचा तज्ज्ञांशी संवाद
जम्मू आणि काश्मीरचे डीजीपी नलिन प्रभात यांनी शनिवारी सांगितले की, हा एक अपघात होता. सॅम्पलिंग दरम्यान स्फोटकांचा स्फोट झाला, परंतु सॅम्पलिंग दरम्यान स्फोट कसा झाला हा प्रश्न कायम आहे. या संदर्भात आम्ही दिल्ली एम्सचे माजी फॉरेन्सिक संचालक डॉ. टीडी डोगरा यांच्याशी बोललो. ते म्हणाले:
दिल्ली आणि श्रीनगरमधील स्फोटांसारखे अमोनियम नायट्रेट एकटे स्फोट करू शकत नाही. दोन्ही स्फोटांची तीव्रता सारखीच असल्याने स्फोटके सारखीच असण्याची शक्यता आहे, पण स्फोटक पदार्थाचा कसा स्फोट झाला? हा स्फोट डिटोनेटर आणि फ्यूजशिवाय होऊ शकत नाही.
प्रश्न: असा अपघाती स्फोट काडी किंवा सिगारेटच्या आगीमुळे होऊ शकतो का, किंवा या आगीमुळे एखाद्या स्फोटक पदार्थाचा स्फोट होऊ शकतो का?
उत्तर: नाही, ते शक्य नाही. काडी पेटवणे, चुकून सिगारेट पेटवणे किंवा तत्सम आग यामुळे स्फोट होऊ शकत नाही जोपर्यंत डिटोनेटर, जसे की कार्ट्रिज, वापरला जात नाही.
प्रश्न: जेव्हा जम्मू आणि काश्मीर पोलिसांनी फरीदाबादमध्ये ३५८ किलोग्रॅम स्फोटके जप्त केली, तेव्हा डेटोनेटर्स आणि स्फोटके सापडली. जर ते जवळ राहिले तर स्फोट होऊ शकतो का?
उत्तर: स्फोटक यंत्र सुरू करण्यासाठी डिटोनेटरची आवश्यकता असते. ही चूक कशी झाली आणि ती कशी जोडली गेली हे फक्त तपास संस्थाच स्पष्ट करू शकतात.
पोलिस ठाण्यात झालेल्या स्फोटानंतर २०० मीटर अंतरापर्यंतच्या घरांच्या काचा फुटल्या.
स्फोटके फरीदाबादहून टाटा-४०७ पिकअप ट्रकमधून नौगाम येथे आणण्यात आली होती.
जम्मू आणि काश्मीरमधील नौगाम पोलिस स्टेशनमध्ये झालेल्या स्फोटात वापरलेली स्फोटके हरियाणातील फरिदाबाद येथून टाटा ४०७ पिकअप ट्रकमध्ये लहान पिशव्यांमध्ये नेण्यात आली होती. शुक्रवारी रात्री स्फोट झाला तेव्हा तज्ञ स्फोटकांचे नमुने घेत होते आणि त्यांची तपासणी करत होते.
जम्मू आणि काश्मीर पोलिसांच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, ९-१० नोव्हेंबर रोजी फरीदाबादमध्ये छापे टाकताना स्फोटके जप्त करण्यात आली. नंतर सर्व नियमांचे पालन करून, टाटा ४०७ वाहनातून लहान पिशव्यांमध्ये ते काश्मीरला नेण्यात आले.
नौगाम येथे स्फोटके नेण्यामागील कारणाबाबत अधिकाऱ्याने सांगितले की, १९-२० ऑक्टोबर रोजी नौगाम पोलिस ठाण्यात गुन्हा दाखल करण्यात आला होता, त्यामुळे फरिदाबादमधून जप्त केलेली स्फोटके त्या केस प्रॉपर्टीशी संबंधित होती. म्हणून, ती जप्त करून पोलिस ठाण्यात आणण्यात आली.
श्रीनगर स्फोटात नायब तहसीलदार मुझफ्फर अहमद यांनाही आपला जीव गमवावा लागला.
घोर निष्काळजीपणा – गृह मंत्रालयाच्या SOP चे पालन झाले नाही.
नौगाम पोलिस स्टेशनमधील स्फोटामुळे एक मोठा प्रश्न निर्माण होतो: स्फोटके तिथे का ठेवण्यात आली होती? १० नोव्हेंबर रोजी दिल्लीत असाच एक स्फोट झाला तेव्हा तो नौगाम पोलिस स्टेशनमधून का हटवण्यात आला नाही? नौगाम पोलिस स्टेशनच्या आजूबाजूचा परिसर दाट लोकवस्तीचा असूनही.
हे समजून घेण्यासाठी, आम्ही उत्तर प्रदेशचे डीजीपी म्हणून काम केलेले माजी आयपीएस अधिकारी प्रकाश सिंग यांच्याशी बोललो. ते म्हणतात:
हा घोर निष्काळजीपणा आहे. जप्त केलेली स्फोटके ही दिल्ली स्फोट घडवणाऱ्या स्फोटकांचीच आहेत. कोणत्याही परिस्थितीत ती पोलिस ठाण्यात ठेवता कामा नयेत. यासाठी अलीकडे कोणतेही मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केलेली नाहीत.
तपास केल्यावर, आम्हाला गृह मंत्रालयाने २५ एप्रिल २०२५ रोजी जारी केलेले एक SOP पत्र सापडले. त्या पत्रात असेही मान्य केले गेले की राज्य पोलिस, तपास संस्था किंवा सुरक्षा दल स्फोटके आणि अंमली पदार्थ हाताळण्यासाठी आणि विल्हेवाट लावण्यासाठी एकसमान प्रक्रिया पाळत नाहीत. म्हणून, कोणतीही हानी टाळण्यासाठी याकडे लक्ष दिले पाहिजे.
Doonited Affiliated: Syndicate News Hunt
This report has been published as part of an auto-generated syndicated wire feed. Except for the headline, the content has not been modified or edited by Doonited.
