संविधान दिनानिमित्त 9 नवीन भाषांमध्ये संविधान प्रकाशित: राष्ट्रपती म्हणाल्या- तिहेरी तलाक रद्द करणे हे ऐतिहासिक पाऊल, जीएसटीमुळे देशाची आर्थिक एकता मजबूत झाली

संसदेच्या सेंट्रल हॉलमध्ये बुधवारी १५० वा संविधान दिवस साजरा करण्यात आला. यावेळी राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी संविधान ९ नवीन भाषांमध्ये, म्हणजे मल्याळम, मराठी, नेपाळी, पंजाबी, बोडो, काश्मिरी, तेलुगु, ओडिया आणि आसामीमध्ये जारी केले.

राष्ट्रपती म्हणाल्या- संसदेने तिहेरी तलाकसारख्या सामाजिक वाईट प्रथेचा अंत करून महिलांच्या सक्षमीकरणाच्या दिशेने एक मोठे आणि ऐतिहासिक पाऊल उचलले आहे. जीएसटी हा स्वातंत्र्यानंतरचा सर्वात मोठा कर सुधारणा आहे, ज्याने देशाची आर्थिक एकता मजबूत केली आहे.

राष्ट्रपतींनी सांगितले- कलम ३७० हटवल्याने देशाच्या राजकीय एकतेतील अडथळा दूर झाला. नारी शक्ती वंदन कायदा महिलांच्या नेतृत्वाखालील विकासाची नवीन सुरुवात करेल. यावेळी त्यांनी संविधानाची प्रस्तावनाही वाचली.

खरेतर, २६ नोव्हेंबर १९४९ रोजी भारताचे संविधान तयार झाले होते. या प्रसंगी आयोजित कार्यक्रमात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, लोकसभा अध्यक्ष ओम बिर्ला, काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खर्गे, लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी आणि दोन्ही सभागृहांचे खासदार उपस्थित होते.

राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी ९ नवीन भाषांमध्ये संविधानाचे प्रकाशन केले

#WATCH | Delhi: President Droupadi Murmu releases the translated version of the Constitution in nine languages, including Malayalam, Marathi, Nepali, Punjabi, Bodo, Kashmiri, Telugu, Odia and Assamese. (Source: PMO/YouTube) pic.twitter.com/kMFSweObCG— ANI (@ANI) November 26, 2025

राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी नऊ भाषांमध्ये संविधानाच्या अनुवादित आवृत्त्यांचे प्रकाशन केले. यामध्ये मल्याळम, मराठी, नेपाळी, पंजाबी, बोडो, काश्मिरी, तेलुगू, ओडिया आणि आसामी यांचा समावेश आहे.

या उपक्रमामुळे, भारतीय संविधान आता या भाषांमध्ये उपलब्ध होईल, ज्यामुळे अधिकाधिक लोकांना त्यांच्या स्वतःच्या भाषांमध्ये संविधान वाचता येईल आणि समजता येईल.

राष्ट्रपती म्हणाल्या, आंबेडकर हे संविधानाच्या मुख्य शिल्पकारांपैकी एक होते

#WATCH | Delhi: President Droupadi Murmu says, “I am delighted to be among you all on the historic occasion of Constitution Day. On this very day, November 26, 1949, in this very Central Hall of the Constitution House, the members of the Constituent Assembly completed the task of… pic.twitter.com/VnSAwPL2hT— ANI (@ANI) November 26, 2025

राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू म्हणाल्या, “संविधान दिनाच्या या ऐतिहासिक प्रसंगी तुम्हा सर्वांमध्ये उपस्थित राहून मला आनंद होत आहे. २६ नोव्हेंबर १९४९ रोजी, याच सेंट्रल हॉलमध्ये, संविधान सभेच्या सदस्यांनी भारताच्या संविधानाचा मसुदा तयार करण्याचे काम पूर्ण केले. या दिवशी ‘आम्ही भारताचे लोक’ यांनी आपले संविधान स्वीकारले. स्वातंत्र्यानंतर, संविधान सभेने अंतरिम संसद म्हणूनही काम केले. मसुदा समितीचे अध्यक्ष असलेले डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे आपल्या संविधानाच्या मुख्य शिल्पकारांपैकी एक होते.”

राष्ट्रपती म्हणतात की तिहेरी तलाक रद्द करणे हे एक ऐतिहासिक पाऊल आहे

राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू म्हणाल्या, “तिहेरी तलाकच्या सामाजिक दुष्कृत्याचे उच्चाटन करून, संसदेने आपल्या बहिणी आणि मुलींना सक्षम बनवण्याच्या दिशेने एक ऐतिहासिक पाऊल उचलले आहे. स्वातंत्र्यानंतरची सर्वात मोठी कर सुधारणा जीएसटी, देशाची आर्थिक एकता मजबूत करण्यासाठी लागू करण्यात आली.”

त्या म्हणाल्या की कलम ३७० रद्द केल्याने देशाच्या राजकीय एकतेला अडथळा निर्माण करणारा अडथळा दूर झाला. नारी शक्ती वंदन कायदा महिलांच्या नेतृत्वाखालील विकासाच्या नवीन युगाची सुरुवात करेल.

राष्ट्रपतींनी माहिती दिली की ‘वंदे मातरम्’ या रचनेच्या १५० व्या वर्धापन दिनानिमित्त या वर्षी ७ नोव्हेंबरपासून देशभरात विशेष कार्यक्रमांचे आयोजन केले जात आहे.

संविधानाने आधीही सर्वांना समान हक्कांची हमी दिली होती.

भारताच्या संविधानात तत्कालीन ग्वाल्हेर (मध्य प्रदेश) राज्याच्या दरबार धोरणाचा (१९२३) समावेश आहे. त्यावेळी त्याच्या मूलभूत तत्त्वांवर लक्ष केंद्रित करून कायदे देखील लागू केले गेले.

ग्वाल्हेर राज्याचे महाराजा माधवराव सिंधिया प्रथम यांच्या मार्गदर्शनाखाली भारताच्या स्वातंत्र्याच्या अनेक वर्षांपूर्वी तयार केलेल्या संविधानाची चर्चा आज संविधान दिनी (२६ नोव्हेंबर) होत आहे कारण दरबार धोरण आणि त्या काळातील कायदे दूरदर्शी दृष्टिकोनाने तयार केले गेले होते.

म्हणूनच भारताच्या स्वातंत्र्यानंतरही त्यांचे महत्त्व कायम आहे. जेव्हा संविधान तयार केले गेले तेव्हा दरबार धोरणातील अनेक तरतुदी त्यात समाविष्ट केल्या गेल्या यावरून याचा अंदाज येतो. ग्वाल्हेर राज्याच्या काळातील कायदे आजही लागू आहेत. भारताच्या स्वातंत्र्यापूर्वी ग्वाल्हेर राज्यात लागू केलेले कायदे लागू केले गेले हे उल्लेखनीय आहे.

लोकसभेचे अध्यक्ष डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांना श्रद्धांजली वाहिली

लोकसभेचे अध्यक्ष ओम बिर्ला म्हणाले, “या शुभ प्रसंगी, आम्ही भारतीय संविधान सभेचे अध्यक्ष डॉ. राजेंद्र प्रसाद, संविधानाचे शिल्पकार डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर आणि संविधान सभेचे सर्व सदस्य यांना आदरांजली वाहतो. त्यांच्या दूरदृष्टी, समज आणि कठोर परिश्रमामुळे आपल्याला एक महान संविधान मिळाले, जे प्रत्येक नागरिकाला न्याय, समानता, बंधुता आणि आदराचा अधिकार हमी देते.”

ते म्हणाले की, हे सेंट्रल हॉल हे पवित्र स्थान आहे जिथे दीर्घ वादविवाद, चर्चा आणि विचारविनिमयानंतर आपले संविधान तयार करण्यात आले. येथे, लोकांच्या आशा आणि स्वप्ने संविधानात साकार झाली.

ओम बिर्ला यांनी स्पष्ट केले की, गेल्या सात दशकांमध्ये, संविधानाच्या मार्गदर्शनाखाली, देशाने सामाजिक न्याय, समावेशक विकास, सुशासन आणि सामाजिक-आर्थिक प्रगतीसाठी असंख्य धोरणे आणि कायदे लागू केले आहेत. संविधानाच्या मार्गदर्शनाखाली, भारत वेगाने बदल आणि विकासाकडे वाटचाल करत आहे.

उपराष्ट्रपती म्हणाले, “संविधानाची निर्मिती ज्ञान, अनुभव, त्याग आणि आशेतून झाली आहे”

उपराष्ट्रपती आणि राज्यसभेचे अध्यक्ष सी.पी. राधाकृष्णन म्हणाले की, आपले संविधान संविधान सभेतील देशाच्या महान नेत्यांनी तयार केले आहे. हे दस्तऐवज स्वातंत्र्यासाठी लढलेल्या लाखो भारतीयांच्या सामूहिक ज्ञान, त्याग आणि स्वप्नांचे प्रतीक आहे.

ते म्हणाले की, संविधान मसुदा समिती आणि संविधान सभेच्या विद्वान सदस्यांनी देशाच्या आशा आणि आकांक्षा लक्षात घेऊन सखोल विचारमंथन केले. त्यांच्या निःस्वार्थ योगदानामुळेच भारत आज जगातील सर्वात मोठी लोकशाही आहे.

उपराष्ट्रपती म्हणाले की, आपले संविधान ज्ञान, अनुभव, त्याग आणि आशेतून जन्माला आले आहे. ते म्हणाले, “संविधानाच्या आत्म्याने हे सिद्ध केले आहे की भारत एक होता, एक आहे आणि नेहमीच एक राहील.”

उपराष्ट्रपती म्हणाले की, बिहारमधील मतदारांची मोठी उपस्थिती लोकशाहीच्या मुकुटात आणखी एक “मौल्यवान हिरा” जोडण्यासारखी आहे

उपराष्ट्रपती आणि राज्यसभेचे अध्यक्ष सी.पी. राधाकृष्णन म्हणाले की, २०२४ मध्ये कलम ३७० रद्द केल्यानंतर जम्मू आणि काश्मीरच्या निवडणुकीत झालेल्या मोठ्या मतदानाने पुन्हा एकदा जगाला भारताच्या लोकशाही व्यवस्थेची ताकद दाखवून दिली.

ते म्हणाले की, अलिकडच्या बिहार निवडणुकीतही मतदारांची संख्या जास्त होती, विशेषतः महिलांनी विक्रमी संख्येने मतदान केले. हे भारतीय लोकशाहीच्या मुकुटात आणखी एक “मौल्यवान हिरा” जोडण्यासारखे आहे.

उपराष्ट्रपतींनी संविधान सभेतील महिला सदस्यांच्या योगदानाचे कौतुक केले आणि त्यांना “अतुलनीय आणि ऐतिहासिक” म्हटले, ज्यामुळे भारतीय लोकशाहीला मजबूत पाया मिळाला.