उज्जैन7 तासांपूर्वी
- कॉपी लिंक
उज्जैनच्या जगप्रसिद्ध महाकालेश्वर मंदिरात एक अनोखी परंपरा आहे. देशातील बारा ज्योतिर्लिंगांपैकी फक्त येथेच भगवान महाकालला दररोज सकाळी राखेने सजवले जाते. यानंतर भस्म आरती केली जाते.
श्री पंचायती महानिर्वाणी आखाड्याचे महंत विनीत गिरी महाराज यांच्या मते, ही परंपरा शतकानुशतके चालत आली आहे. भस्म शृंगारामागे अनेक पौराणिक आणि आध्यात्मिक कारणे आहेत. सती मातेशी एक प्रमुख श्रद्धा संबंधित आहे. जेव्हा माता सती अग्नीत प्रवेश करतात, तेव्हा भगवान शिव यांनी त्यांच्या चितेची राख त्यांच्या संपूर्ण शरीरावर लावली.
नागा भिक्षूंमध्येही राखेचे कपडे घालण्याची परंपरा दिसून येते. आध्यात्मिक दृष्टिकोनातून, राख हे या जगाचे अंतिम सत्य मानले जाते. प्रत्येक गोष्टीचे अंतिम स्वरूप राख असते.
श्री महाकालेश्वर मंदिरात राख अर्पण करण्याची ही विशेष जबाबदारी पारंपारिकपणे श्री पंचायती महानिर्वाणी आखाडा पार पाडत आहे. ही अनोखी परंपरा महाकाल मंदिराची वेगळी ओळख आहे.
पहाटे 4 वाजता महाकाल मंदिरात भस्म आरती केली जाते.
भस्म हे त्यागाचे प्रतीक मानले जात असे.
महंत श्री म्हणाले की, राख ही त्यागाचे प्रतीक मानली जाते. कारण असे की जेव्हा आपण स्मशानात जातो तेव्हा मानवी शरीर देखील त्याचे अंतिम गंतव्यस्थान गाठते. तो जळून राख होतो. मग तो कोणताही पदार्थ असो, धातू असो किंवा काहीही असो, प्रत्येकाची अंतिम अवस्था ही शाश्वत अवस्था असते. ती राख आहे. जो सत्य स्वीकारतो त्याला शिव म्हणतात. देव स्वतःला सत्याने सजवतो आणि देवाची सजावट देखील राखेने केली जाते असे मानले जाते.
तो काळाचा देव आहे. त्याचे नाव महाकाल आहे. याचा अर्थ असा की काळाचा शेवट आणि काळाचा देव राख आहे. ज्याच्याकडे शाश्वत सत्य आहे त्याला शिव म्हणतात. या काळातील अंतिम परिणाम स्वीकारणाऱ्याला महाकाल म्हणतात. म्हणूनच महाकालाला राख अर्पण केली जाते.
पारंपारिकपणे, आखाडा महंत राख अर्पण करतात
या ठिकाणी नियुक्त श्री पंचायती आखाडा महानिर्वाणीचे महंत यांच्यामार्फत राख अर्पण करण्याची परंपरा प्राचीन काळापासून चालत आली आहे. भगवान महाकालच्या अंगणात आजही तीच परंपरा सुरू आहे. दररोजच्या भस्म आरती आणि भस्म सजावटीची पारंपारिक स्थिती जी आहे. ती फक्त आणि फक्त महाकाल येथेच आहे.
भस्मासाठी सतत आग जळत राहते.
श्री महाकालेश्वर मंदिर संकुलात असलेल्या श्री ओंकारेश्वर मंदिराच्या मागे शाश्वत अग्नी तेवत आहे. येथे शेणाच्या गोवऱ्या वापरून राखेसाठी आग लावली जाते. आखाड्याचे प्रतिनिधी दररोज बाबा महाकालसाठी राख तयार करतात. यासाठी, शेणाच्या गोवऱ्यापासून तयार केलेली राख एका बारीक कापडातून दोन ते तीन वेळा गाळली जाते आणि देवाला अर्पण करायची राख तयार केली जाते. धुनीमध्ये फक्त आखाड्याचे प्रतिनिधी जातात. इतर कोणालाही जाण्याची परवानगी नाही.
Doonited Affiliated: Syndicate News Hunt
This report has been published as part of an auto-generated syndicated wire feed. Except for the headline, the content has not been modified or edited by Doonited.
